Inside Job van de Amerikaan Charles Ferguson is een documentaire over de mondiale financiële en economische crisis. Maar het werk laat zich vooral bekijken als de reconstructie van een misdaad in de stijl van de ‘heist movie’ (wikipedia: een film waarin een groep mensen iets kostbaars op ingenieuze manier proberen te stelen.) De schurken in Inside Job zijn zakkenvullende hoogleraren, politici en bankiers die gedreven werden door basale instincten.
Ergens halverwege de film legt de vertelstem van Hollywood-acteur Matt Damon nuchter uit dat onderzoek een link tussen hersenactiviteit en geldverslaving heeft “blootgelegd”. Die activiteit vindt namelijk in hetzelfde deel van het brein plaats als waar verslaving aan seks, alcohol of drugs zijn oorsprong heeft.
Een uitstekende illustratie hiervan zijn twee interviews met respectievelijk de houdster van een exclusief bordeel waarmee de handelaren geregeld zaken deden en een psycholoog gespecialiseerd in therapie voor bankiers. Uit deze gesprekken blijkt een overheersende en massale hang naar cocaïne, seks en geld die blijkbaar nog altijd overheerst in de wereld van het grote geld.
De mooiste uitspraak in de film komt van Andrew Sheng, hoofdadviseur van de reguleringscommissie van de Chinese Bank, wanneer hij de term “financieel ingenieur” probeert te definiëren. Op de vraag “Wat is dat dan precies?” antwoordt hij:”Een echte ingenieur bouwt bruggen. Een ‘financieel ingenieur’ bouwt dromen!”
Inside Job illustreert op briljante wijze hoe de crisis werkelijk in elkaar zit. De film laat zien dat het niet zozeer gaat om wankele structuren of corrupte processen, maar om falende mensen. En vooral ook hoe dit falen onverminderd doorgaat.