One Flew Over The Cuckoo’s Nest won in 1976 bij de jaarlijkse Oscaruitreiking alle belangrijke prijzen. Dat lukte slechts twee andere films: It happened One Night (1934) en Silence of the Lambs (1991). Voor wie deze film nog niet heeft gezien, een absolute aanrader want het is er één die je gezien moet hebben. De elektroshocktherapie die in deze film is te zien, riep zeer veel protest op en is toen voor jaren in de ban gedaan.
Het verhaal gaat over de charismatische kruimeldief Randal Mc Murphy (Jack Nicholson). Wegens ontucht met een minderjarige moet hij een gevangenisstraf uitzitten. Om aan het zware gevangeniswerk te ontsnappen doet hij zich voor als psychiatrisch patiënt. In de inrichting zet hij de boel voortdurend op stelten met allerlei kaartspelletjes. Dat alles zeer tegen de zin van zuster Ratched (Louise Fletcher), die hem voortdurend op de huid zit.
De film speelt zich af in 1963. Mc Murphy is de vertegenwoordiging van de vrije jaren zestig. Hij is de vrije geest in de psychiatrische inrichting (periode van de anti psychiatrie) en trekt zich van niemand wat aan. Hij organiseert een opstand, wat hem duur komt te staan. Vooral de scènes waarin Mc Murphy zich mengt tussen de verknipte medepatiënten maken indruk. Forman heeft die komische momenten zorgvuldig uitgekozen, waarbij allerlei typetjes optimaal tot hun recht komen. Overigens zet tegenspeelster Louise Fletcher hierbij een zeer gedegen rol neer.
De film is gebaseerd op het boek van Ken Kesey, dat hij schreef na zijn ervaringen als werknemer in een Californisch veteranenziekenhuis. Milos Forman, afkomstig uit het destijds communistische Tsjechoslowakije, voelde zich aangesproken door dit thema. One Flew over the Cuckoo’s Nest is een film die buitengewoon onderhoudend is. Het script, het acteerwerk, de regie, en de sfeer zijn stuk voor stuk elementen die elkaar versterken. De film is overigens met minimale middelen gemaakt en werd gespeeld door op dat moment allemaal onbekende acteurs. Overigens waren de rechten al jaren in bezit van Kirk Douglas, maar uiteindelijk heeft zijn zoon Michael de productie op zich genomen en zo zijn eerste Oscar (niet als acteur) verdient. Een film die heel veel indruk maakt.
